Biến và kiểu dữ liệu trong ngôn ngữ lập trình PYTHON

Ngôn ngữ lập trình Python là một ngôn ngữ lập trình mới được đưa vào môn tin học trong khối THPT. Để đi những bước đầu tiên hướng tới lập trình Python, trong bài viết này tôi xin giới thiệu về biến, và kiểu dữ liệu trong ngôn ngữ lập trình Python.

1. Biến trong Python
Biến là một vị trí trong bộ nhớ được sử dụng để lưu trữ dữ liệu (giá trị). Biến được đặt tên duy nhất để phân biệt giữa các vị trí bộ nhớ khác nhau. Các quy tắc để viết tên một biến giống như quy tắc viết các định danh trong Python.
Trong Python, bạn không cần khai báo biến trước khi sử dụng, chỉ cần gán cho biến một giá trị và nó sẽ tồn tại. Cũng không cần phải khai báo kiểu biến, kiểu biến sẽ được nhận tự động dựa vào giá trị mà bạn đã gán cho biến.
Gán giá trị cho biến:
Để gán giá trị cho biến ta sử dụng toán tử  “=”. Bất kỳ loại giá trị nào cũng có thể gán cho biến hợp lệ.
Phía dưới là 3 câu lệnh gán, "Hồng" là một chuỗi ký tự, được gán cho biến hoa, 3 là số nguyên và được gán cho biến la, 5.5 là số thập phân và gán cho biến canh.

2. Kiểu dữ liệu số trong Python
Các kiểu dữ liệu số trong Python gồm: chuỗi, số, list, tuple, set và dictionary.
2.1. Dữ liệu kiểu Số
 Python hỗ trợ số nguyên, số thập phân và số phức, chúng lần lượt được định nghĩa là các lớp int, float, complex trong Python. Số nguyên và số thập phân được phân biệt bằng sự có mặt hoặc vắng mặt của dấu thập phân. Ví dụ: 5 là số nguyên, 5.0 là số thập phân. Python cũng hỗ trợ số phức và sử dụng hậu tố j hoặc J để chỉ phần ảo. Ví dụ: 3+5j. Ngoài int và float, Python hỗ trợ thêm 2 loại số nữa là Decimal và Fraction.
Số nguyên trong Python không bị giới hạn độ dài, số thập phân bị giới hạn đến 16 số sau dấu thập phân.
Những con số chúng là làm việc hàng ngày thường là hệ số 10, nhưng lập trình viên máy tính (thường là lập trình viên nhúng) cần làm việc với hệ thống số nhị phân, thập lục phân và bát phân. Để biểu diễn những hệ số này trong Python, ta đặt một tiền tố thích hợp trước số đó.

2.2. Dữ liệu kiểu Chuỗi (string)
String trong Python là một dãy các ký tự. Máy tính không xử lý các ký tự, chúng chỉ làm việc với số nhị phân. Dù bạn có thể nhìn thấy các ký tự trên màn hình, nhưng chúng được lưu trữ và xử lý nội bộ dưới dạng kết hợp của số 0 và 1. Việc chuyển đổi ký tự thành số được gọi là mã hóa và quá trình ngược lại được gọi là giải mã. ASCII và Unicode là 2 trong số những mã hóa phổ biến thường được sử dụng.
Trong Python, string là một dãy các ký tự Unicode. Unicode bao gồm mọi ký tự trong tất cả các ngôn ngữ và mang lại tính đồng nhất trong mã hóa.
2.3. Dữ liệu kiểu Danh sách (list)
Python cung cấp một loạt các dữ liệu phức hợp, thường được gọi là các chuỗi (sequence), sử dụng để nhóm các giá trị khác nhau. Đa năng nhất là danh sách (list).
2.4. Dữ liệu kiểu Tuple
Tuple trong Python là một chuỗi các phần tử có thứ tự giống như list. Sự khác biệt giữa list và tuple là chúng ta không thể thay đổi các phần tử trong tuple khi đã gán, nhưng trong list thì các phần tử có thể thay đổi.
Tuple thường được sử dụng cho các dữ liệu không cho phép sửa đổi và nhanh hơn list vì nó không thể thay đổi tự động. Một tuple được định nghĩa bằng dấu ngoặc đơn (), các phần tử trong tuple cách nhau bằng dấu phẩy (,).
2.5. Dữ liệu kiểu Set
Set trong Python là tập hợp các phần tử duy nhất, không có thứ tự. Các phần tử trong set phân cách nhau bằng dấu phẩy và nằm trong dấu ngoặc nhọn {}. Nhớ kỹ rằng các phần tử trong set không có thứ tự. Nhưng các phần tử trong set có thể thay đổi, có thể thêm hoặc xóa phần tử của set. Set có thể được sử dụng để thực hiện các phép toán như tập hợp, giao,...
2.6. Dữ liệu kiểu Dictionary
Dictionary là tập hợp các cặp khóa giá trị không có thứ tự. Nó thường được sử dụng khi chúng ta có một số lượng lớn dữ liệu. Các dictionary được tối ưu hóa để trích xuất dữ liệu với điều kiện bạn phải biết được khóa để lấy giá trị.

Hi vọng với những kiến thức trên đây, có thể giúp các em dần tiếp cận với ngôn ngữ lập trình Python, cũng nhưng có thể vận dụng nó giải quyết một số bài toán đơn giản.

Thực hiện: Nguyễn Ngọc Anh
Duyệt: DangNguyen